Bảng tuần hoàn nguyên tố hóa học, truyện tranh hay!
Càng tìm hiểu về bảng tuần hoàn, con người càng nhận thức về giới tự nhiên, đa dạng muôn sắc màu nhưng vô cùng trật tự đến không thể ngờ!
Bảng tuần hoàn nguyên tố hóa học nhìn thật rối, nhất là khi có màu sắc lòe loẹt và rất nhiều con số, hình vẽ, …tất cả đều thể hiện sự hứng khởi của con người trước sự quyến rũ của tự nhiên!
Nội dung bài viết
1. Ba nguyên tắc xếp của bảng tuần hoàn nguyên tố
1.1. Nguyên tắc 1_Theo chiều điện tích hạt nhân (số Z) tăng dần
1.2. Nguyên tắc 2_Cùng số lớp electron >>> xếp vào 1 hàng ngang, gọi là một CHU KÌ,
hiện có 7 chu kì tương ứng với 7 lớp electron, đánh số từ 1 đến 7
7 chu kì có số nguyên tố cụ thể như sau
Chu kì nhỏ 1, 2, 3
Chu kì 1 (nếu nguyên tử có 1 lớp e): 2 nguyên tố 1H và 2He
Chu kì 2 (nếu nguyên tử có 2 lớp e): 8 nguyên tố từ 3Li đến 10Ne
Chu kì 3 (nếu nguyên tử có 3 lớp e): 8 nguyên tố từ 11Na đến 18Ar
Chu kì lớn 4, 5, 6, 7
Chu kì 4 (nếu nguyên tử có 4 lớp e): 18 nguyên tố từ 19K đến 36Kr
Chu kì 5 (nếu nguyên tử có 5 lớp e): 18 nguyên tố từ 37Rb đến 54Xe
Chu kì 6 (nếu nguyên tử có 6 lớp e): 32 nguyên tố từ 55Cs đến 86Rn
Chu kì 7 (nếu nguyên tử có 7 lớp e): bảng này đã vẽ 24 nguyên tố từ 87Fr đến 110X và sẽ còn nữa, …hãy đợi đấy!
1.3. Nguyên tắc 3_Cùng số e hóa trị >>> xếp vào 1 cột dọc, gọi là một NHÓM
Electron hóa trị là các e “có” khả năng tham gia phản ứng hoá học; do vậy nếu cùng số e hóa trị thì tính chất hóa học tương tự nhau. Đối với nguyên tố s, p ; electron hóa trị chính là các e ở lớp ngoài cùng.
- có 8 nhóm A (kí hiệu IA-VIIIA): chứa nguyên tố s-p; là kim loại, phi kim hoặc khí trơ.
Số thứ tự nhóm A = số electron lớp ngoài cùng
- 8 nhóm B (kí hiệu IB-VIIIB): chứa nguyên tố d-f; tất cả đều là kim loại (gọi là kim loại chuyển tiếp).
không học vì phức tạp quá
8 nhóm A với số thứ tự = số electron lớp ngoài cùng như sau
NHÓM IA: hãy chọn 1 câu mà bạn thích
- Lúc Này Không Rảnh Coi Fim.
- Lính Nào Không Rượu Cà Fê.
- Hoa Liti Nở Khắp Rừng Châu Fi.
NHÓM IIA: hãy chọn 1 câu mà bạn thích
- Banh Miệng Cá Sấu Bẻ Răng.
- Mình Minh Chim Sẻ Bay Ra.
- Bé Mê Ca Sĩ Bi Rain.
- Bé Mang Ca Sợ Ba Rầy.
- Bị Mẹ Cắm Sừng Ba Ra-đi!.
NHÓM IIIA: hãy chọn 1 câu mà bạn thích
Ba Anh-lấy Gà Trong Tủ-lạnh.
Bò Ai Gáy Inh Tai. (bò lai gà!)
NHÓM IVA:
Chú Sĩ Gọi Sang-nhậu Phở-bò.
NHÓM VA: hãy chọn 1 câu mà bạn thích
- Ni-cô Phàm-tục Ắt Sầu Bi.
- Nỗi Buồn Ai Sầu Bi.
NHÓM VIA: hãy chọn 1 câu mà bạn thích
- Ông Say Sỉn Té Bò.
- Ông Sư Sẽ Thành Phật.
NHÓM VIIA: Phải Chi Bé Iêu Anh.
NHÓM VIIIA: hãy chọn 1 câu mà bạn thích
- Hằng Nga Ăn Khúc Xương Rồng.
- Hằng Nga Ăn Kẹo Xún Răng.
2. Cấu hình electron nguyên tử ⇌ Vị trí trong bảng tuần hoàn nguyên tố
2.1. Nguyên tố s và p ở nhóm A
| 1. Số thứ tự (số vị trí, số ô) = Số Z (số p, số đơn vị điện tích hạt nhân). 2. Số chu kì = Số lớp electron. 3. Số nhóm A >Xác định loại nguyên tố s-p dựa vào mức năng lượng cao nhất (quên thì xem lại tại đây). >Số nhóm A = tổng số electron ở lớp ngoài cùng. |
2.2. Nguyên tố d và f ở nhóm B
28 nguyên tố f (xếp ngoài bảng) thì không học rồi, quá khỏe!
Nguyên tố d xác định như sau:
- Số thứ tự và Số chu kì xác định giống trên.
- Số nhóm B chỉ tham khảo nha. Học dễ bị hoảng!
- Xác định loại nguyên tố d dựa vào mức năng lượng cao nhất (quên thì xem lại tại đây).
- Số nhóm B xác định từ cấu hình electron ….(n-1)dx nsy. Ta lấy tổng số electron ở d và s cộng lại-tức (x+y) nếu bằng
| Tổng e ở d và n bằng | Ở nhóm |
| 3 | IIIB |
| 4 | IVB |
| 5 | VB |
| 6 | VIB |
| 7 | VIIB |
| 8, 9, 10 | VIIIB |
| 11 | IB |
| 12 | IIB |
2.3. Hướng dẫn bài tập xác định vị trí nguyên tố nhóm A
Xác định vị trí trong bảng tuần hoàn nguyên tố hóa học đối với: Na (Z = 11) ; Al (Z = 13) ; P (Z = 15) ; Ar (Z = 18) ; Br (Z = 35)?
2.3.1. Vị trí trong bảng tuần hoàn nguyên tố Natri
Z = 11 > Na ở ô số 11.
Mức E tăng dần và cấu hình electron là 1s2 2s2 2p6 3s1.
- Có 3 lớp electron > Na ở chu kỳ 3.
- Là nguyên tố s > nhóm A ; có 1 electron ở lớp ngoài cùng > Na ở nhóm IA.
2.3.2. Vị trí trong bảng tuần hoàn nguyên tố Nhôm
Z = 13 > Al ở ô số 13.
Mức E tăng dần và cấu hình electron là 1s2 2s2 2p6 3s2 3p1.
- Có 3 lớp electron > Al ở chu kỳ 3.
- Là nguyên tố p > nhóm A ; có 3 electron ở lớp ngoài cùng > Al ở nhóm IIIA.
2.3.3. Vị trí trong bảng tuần hoàn nguyên tố Photpho và Argon
Z = 15 > P ở ô số 15.
Mức E tăng dần và cấu hình electron là 1s2 2s2 2p6 3s2 3p3.
- Có 3 lớp electron > P ở chu kỳ 3.
- Là nguyên tố p > nhóm A ; có 5 electron ở lớp ngoài cùng > P ở nhóm VA.
Z = 18 > Ar ở ô số 18.
Mức E tăng dần và cấu hình electron là 1s2 2s2 2p6 3s2 3p6.
- Có 3 lớp electron > Al ở chu kỳ 3.
- Là nguyên tố p > nhóm A ; có 8 electron ở lớp ngoài cùng > Ar ở nhóm VIIIA.
2.3.3. Vị trí trong bảng tuần hoàn nguyên tố Brom
Z = 35 > Br ở ô số 35.
Mức E tăng dần: 1s2 2s2 2p6 3s2 3p6 4s2 3d10 4p5 > Br là nguyên tố p.
Cấu hình electron: 1s2 2s2 2p6 3s2 3p6 3d10 4s2 4p5.
- Có 4 lớp electron > Br ở chu kỳ 4.
- Là nguyên tố p > nhóm A ; có 7 electron ở lớp ngoài cùng > Br ở nhóm VIIA.
3. Liên kết nhanh
Đọc thêm các bài viết về Bảng tuần hoàn và Hóa lớp 10 tại đây.
Đừng quên chia sẻ bài viết lên mạng xã hội để nhiều người cùng học nha bạn.
Na<Al<P<Cl<F
Bán kính nguyên tử theo chiều tăng dần