Bảng tuần hoàn nguyên tố hóa học, truyện tranh hay!

Càng tìm hiểu về bảng tuần hoàn, con người càng nhận thức về giới tự nhiên, đa dạng muôn sắc màu nhưng vô cùng trật tự đến không thể ngờ!

puzzle

Bảng tuần hoàn nguyên tố hóa học nhìn thật rối, nhất là khi có màu sắc lòe loẹt và rất nhiều con số, hình vẽ, …tất cả đều thể hiện sự hứng khởi của con người trước sự quyến rũ của tự nhiên!

1. Ba nguyên tắc xếp của bảng tuần hoàn nguyên tố

1.1. Nguyên tắc 1_Theo chiều điện tích hạt nhân (số Z) tăng dần

Số Z bảng tuần hoàn nguyên tố
Số Z tăng theo đúng thứ tự (Photo: Gerd Altmann on Pixabay)

1.2. Nguyên tắc 2_Cùng số lớp electron >>> xếp vào 1 hàng ngang, gọi là một CHU KÌ,

hiện có 7 chu kì tương ứng với 7 lớp electron, đánh số từ 1 đến 7

7 chu kì trong bảng tuần hoàn
Photo: TrongToan on W3chem (Nguồn: SGK Hóa 10)

7 chu kì có số nguyên tố cụ thể như sau

Chu kì nhỏ 1, 2, 3

Chu kì 1 (nếu nguyên tử có 1 lớp e): 2 nguyên tố 1H và 2He

Chu kì 1
Chu kì 1

Chu kì 2 (nếu nguyên tử có 2 lớp e): 8 nguyên tố từ 3Li đến 10Ne

Chu kì 2
Chu kì 2

Chu kì 3 (nếu nguyên tử có 3 lớp e): 8 nguyên tố từ 11Na đến 18Ar

Chu kì 3
Chu kì 3
Chu kì lớn 4, 5, 6, 7

Chu kì 4 (nếu nguyên tử có 4 lớp e): 18 nguyên tố từ 19K đến 36Kr

Chu kì 4
Chu kì 4

Chu kì 5 (nếu nguyên tử có 5 lớp e): 18 nguyên tố từ 37Rb đến 54Xe

Chu kì 5
Chu kì 5

Chu kì 6 (nếu nguyên tử có 6 lớp e): 32 nguyên tố từ 55Cs đến 86Rn

Chu kì 6
Chu kì 6

Chu kì 7 (nếu nguyên tử có 7 lớp e): bảng này đã vẽ 24 nguyên tố từ 87Fr đến 110X và sẽ còn nữa, …hãy đợi đấy!

Chu kì 7
Chu kì 7

1.3. Nguyên tắc 3_Cùng số e hóa trị >>> xếp vào 1 cột dọc, gọi là một NHÓM

Electron hóa trị là các e “có” khả năng tham gia phản ứng hoá học; do vậy nếu cùng số e hóa trị thì tính chất hóa học tương tự nhau. Đối với nguyên tố s, p ; electron hóa trị chính là các e ở lớp ngoài cùng.

  • 8 nhóm A (kí hiệu IA-VIIIA): chứa nguyên tố s-p; là kim loại, phi kim hoặc khí trơ.

Số thứ tự nhóm A = số electron lớp ngoài cùng

  • 8 nhóm B (kí hiệu IB-VIIIB): chứa nguyên tố d-f; tất cả đều là kim loại (gọi là kim loại chuyển tiếp).

không học vì phức tạp quá

Nhóm trong bảng tuần hoàn
8 nhóm A và 8 nhóm B (Photo: TrongToan, Nguồn SGK Hóa 10)

8 nhóm A với số thứ tự = số electron lớp ngoài cùng như sau

NHÓM IA: hãy chọn 1 câu mà bạn thích

  • Lúc Này Không Rảnh Coi Fim.
  • Lính Nào Không Rượu Cà Fê.
  • Hoa Liti Nở Khắp Rừng Châu Fi.
Nhóm IA bảng tuần hoàn
Nhóm IA bảng tuần hoàn

NHÓM IIA: hãy chọn 1 câu mà bạn thích

  • Banh Miệng Cá Sấu Bẻ Răng.
  • Mình Minh Chim Sẻ Bay Ra.
  • Bé Mê Ca Sĩ Bi Rain.
  • Bé Mang Ca Sợ Ba Rầy.
  • Bị Mẹ Cắm Sừng Ba Ra-đi!.
IIA bảng tuần hoàn nguyên tố
Nhóm IIA bảng tuần hoàn

NHÓM IIIA: hãy chọn 1 câu mà bạn thích

Ba Anh-lấy Gà Trong Tủ-lạnh.

Bò Ai Gáy Inh Tai. (bò lai gà!)

IIIA bảng tuần hoàn nguyên tố
Nhóm IIIA bảng tuần hoàn

NHÓM IVA:

Chú Sĩ Gọi Sang-nhậu Phở-bò.

IVA bảng tuần hoàn nguyên tố
Nhóm IVA bảng tuần hoàn

NHÓM VA: hãy chọn 1 câu mà bạn thích

  • Ni-cô Phàm-tục Ắt Sầu Bi.
  • Nỗi Buồn Ai Sầu Bi.
VA bảng tuần hoàn nguyên tố
Nhóm VA bảng tuần hoàn

NHÓM VIA: hãy chọn 1 câu mà bạn thích

  • Ông Say Sỉn Té Bò.
  • Ông Sư Sẽ Thành Phật.
VIA bảng tuần hoàn nguyên tố
Nhóm VIA bảng tuần hoàn

NHÓM VIIA: Phải Chi Bé Iêu Anh.

VIIA bảng tuần hoàn nguyên tố
Nhóm VIIA bảng tuần hoàn

NHÓM VIIIA: hãy chọn 1 câu mà bạn thích

  • Hằng Nga Ăn Khúc Xương Rồng.
  • Hằng Nga Ăn Kẹo Xún Răng.
VIIIA bảng tuần hoàn nguyên tố
Nhóm VIIIA bảng tuần hoàn

2. Cấu hình electron nguyên tử ⇌ Vị trí trong bảng tuần hoàn nguyên tố

2.1. Nguyên tố s và p ở nhóm A

1. Số thứ tự (số vị trí, số ô) = Số Z (số p, số đơn vị điện tích hạt nhân).
2. Số chu kì = Số lớp electron.
3. Số nhóm A
>Xác định loại nguyên tố s-p dựa vào mức năng lượng cao nhất (quên thì xem lại tại đây).
>Số nhóm A = tổng số electron ở lớp ngoài cùng.

2.2. Nguyên tố d và f ở nhóm B

28 nguyên tố f (xếp ngoài bảng) thì không học rồi, quá khỏe!

Nguyên tố d xác định như sau:

  • Số thứ tựSố chu kì xác định giống trên.
  • Số nhóm B chỉ tham khảo nha. Học dễ bị hoảng!
    • Xác định loại nguyên tố d dựa vào mức năng lượng cao nhất (quên thì xem lại tại đây).
    • Số nhóm B xác định từ cấu hình electron ….(n-1)dx nsy. Ta lấy tổng số electron ở d và s cộng lại-tức (x+y) nếu bằng
Tổng e ở d và n bằngỞ nhóm
3IIIB
4IVB
5VB
6VIB
7VIIB
8, 9, 10VIIIB
11IB
12IIB
Nhóm B khó, thôi cho qua đi!

2.3. Hướng dẫn bài tập xác định vị trí nguyên tố nhóm A

Xác định vị trí trong bảng tuần hoàn nguyên tố hóa học đối với: Na (Z = 11) ; Al (Z = 13) ; P (Z = 15) ; Ar (Z = 18) ; Br (Z = 35)?

2.3.1. Vị trí trong bảng tuần hoàn nguyên tố Natri

Z = 11 > Na ở ô số 11.

Mức E tăng dần và cấu hình electron là 1s2 2s2 2p6 3s1.

  • Có 3 lớp electron > Na ở chu kỳ 3.
  • Là nguyên tố s > nhóm A ; có 1 electron ở lớp ngoài cùng > Na ở nhóm IA.

2.3.2. Vị trí trong bảng tuần hoàn nguyên tố Nhôm

Z = 13 > Al ở ô số 13.

Mức E tăng dần và cấu hình electron là 1s2 2s2 2p6 3s2 3p1.

  • Có 3 lớp electron > Al ở chu kỳ 3.
  • Là nguyên tố p > nhóm A ; có 3 electron ở lớp ngoài cùng > Al ở nhóm IIIA.

2.3.3. Vị trí trong bảng tuần hoàn nguyên tố Photpho và Argon

Giải xong rồi mới mở xem bài giải nha!

Z = 15 > P ở ô số 15.

Mức E tăng dần và cấu hình electron là 1s2 2s2 2p6 3s2 3p3.

  • Có 3 lớp electron > P ở chu kỳ 3.
  • Là nguyên tố p > nhóm A ; có 5 electron ở lớp ngoài cùng > P ở nhóm VA.

Z = 18 > Ar ở ô số 18.

Mức E tăng dần và cấu hình electron là 1s2 2s2 2p6 3s2 3p6.

  • Có 3 lớp electron > Al ở chu kỳ 3.
  • Là nguyên tố p > nhóm A ; có 8 electron ở lớp ngoài cùng > Ar ở nhóm VIIIA.

2.3.3. Vị trí trong bảng tuần hoàn nguyên tố Brom

Giải xong rồi mới mở xem bài giải nha!

Z = 35 > Br ở ô số 35.

Mức E tăng dần: 1s2 2s2 2p6 3s2 3p6 4s2 3d10 4p5 > Br là nguyên tố p.

Cấu hình electron: 1s2 2s2 2p6 3s2 3p6 3d10 4s2 4p5.

  • Có 4 lớp electron > Br ở chu kỳ 4.
  • Là nguyên tố p > nhóm A ; có 7 electron ở lớp ngoài cùng > Br ở nhóm VIIA.

3. Liên kết nhanh

Đọc thêm các bài viết về Bảng tuần hoàn và Hóa lớp 10 tại đây.

Nếu có câu hỏi hoặc ý tưởng mới, hãy lưu lại trong phần bình luận bạn nhé. Câu hỏi và ý tưởng của bạn luôn tuyệt vời.

Đừng quên chia sẻ bài viết lên mạng xã hội để nhiều người cùng học nha bạn.

1 thought on “Bảng tuần hoàn nguyên tố hóa học, truyện tranh hay!

Để lại một bình luận

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *

error: Content is protected !!