Kí hiệu nguyên tử với số hiệu Z và số khối A
Kí hiệu nguyên tử giúp thu gọn thông tin cơ bản của một nguyên tử. Nhìn kí hiệu, bạn cũng sẽ nhận ra sự đa dạng phức tạp nhưng logic của tự nhiên.

Kí hiệu nguyên tử được các nhà khoa học qui định; sao cho không chỉ ngắn gọn, mà còn đẹp và chứa đựng nhiều thông tin.
Cần học trước khi vào bài này
- Nguyên tử thật đơn giản dưới con mắt tuổi teen.
- Điện tích và khối lượng hạt e, p, n; những con số nhỏ không tưởng.
Nội dung bài viết
Kí hiệu nguyên tử, lời giải thích của tôi
Hồi xưa, khi mới học hóa lớp 8 và 9; nói nguyên tử – bạn chỉ biết …ờ, thì là nguyên tử! (có khi cũng chẳng biết là gì?). Ví dụ nói nguyên tử Cacbon, bạn biết kí hiệu là C; khối lượng nguyên tử MC = 12.
Lên lớp 10, bạn biết nguyên tử Cacbon ở lớp 8, 9 hồi đó – cấu tạo từ 3 hạt cơ bản là e, p và n.
Đến đây (ở bài 1 đã nhắc); bạn đừng lầm tưởng là chỉ có 1 loại nguyên tử C đâu nha. Khi nói nguyên tử C (hoặc bất kì nguyên tử khác); bạn phải tiếp tục hiểu rằng có nhiều loại. Ví dụ, cacbon có các loại sau:
- loại nguyên tử C có 6p, 6e và 6n.
- loại nguyên tử C có 6p, 6e và 7n.
- loại nguyên tử C có 6p, 6e và 8n.
Cũng tương tự, nói nguyên tử hidro, bạn nhớ ngay (đã học ở bài 1) có 3 loại
- Loại nguyên tử H có 1p, 1e và 0n.
- Loại nguyên tử H có 1p, 1e và 1n.
- Loại nguyên tử H có 1p, 1e và 2n.
Hai nguyên tử C và H có 3 loại khác nhau là còn ít; trong tự nhiên có nguyên tử đạt đến mười mấy loại khác nhau; thật quá sức tưởng tượng!
Một nguyên tử có nhiều loại quá, làm sao bây giờ?
Đừng lo, các nhà khoa học đã dọn sẵn cho các teen rồi, bạn chỉ cần hiểu đó là gì, và sử dụng trong quá trình học tập thôi, dễ quá phải không nào.
Hãy bấm vào đây để biết trên đời này, 1 nguyên tử có bao nhiêu loại mà con người đã khám phá được.
Kí hiệu nguyên tử với số Z và số A
Có quá nhiều loại ứng với 1 nguyên tử nguyên tố hóa học; hiện nay con người khám phá được hơn 100 nguyên tố hóa học; điều đó khiến cho số lượng loại nguyên tử tăng lên chóng mặt!
Để thuận tiện khi biểu diễn nguyên tử, các nhà hóa học qui định kí hiệu nguyên tử như sau:
Ghi chú: chưa cần quan tâm đến ion âm, ion dương, hãy hỏi Thầy Cô nha bạn.

Thực hành viết kí hiệu nguyên tử
Viết kí hiệu nguyên tử và xác định được những thông tin liên quan từ kí hiệu là kĩ năng cơ bản. Rất nhiều bạn, sau một thời gian, nhìn vào kí hiệu thấy không quen. Ở đây, chỉ đơn giản bạn phải nhớ qui định của các nhà hóa học thôi, dễ mà! Ví dụ bạn có
- 2 loại nguyên tử Clo: loại có (17p, 17e, 18n) ; loại có (17p, 17e, 20n).
- 3 loại nguyên tử Hidro: loại có (1p, 1e, 0n) ; loại có (1p, 1e, 1n) ; loại có (1p, 1e, 2n).
Bây giờ, chúng mình sẽ viết kí hiệu của các nguyên tử trên. Bạn nhìn vào bài giải dưới đây, xem thử coi nó dễ đến mức nào.

Một bài tập ngược lại: khi bạn nhìn ngắm một kí hiệu nguyên tử, bạn tìm ra được những thông số cơ bản của nguyên tử đó. Hãy xem ví dụ dưới đây:

Lưu ý: số khối A cũng chính là khối lượng nguyên tử (nguyên tử khối – đơn vị u) của nguyên tử đó.
Ví dụ với nguyên tử 3517Cl, ta có
- A = số p + số n = 17 + 18 = 35
- KLNT = KLhạt nhân = 17 x 1u + 18 x 1u = 35u
- Nguyên nhân do khối lượng của p = khối lượng của n = 1u
Liên kết nhanh
Tìm hiểu thêm về Nguyên tử và Hóa lớp 10 tại đây.
Đừng quên chia sẻ bài viết lên mạng xã hội để nhiều người cùng học nha bạn.